با کودک لجباز چه کنیم؟
لجبازی کودکان به اینگونه می باشد:
نه من الان غذا نمیخورم، بستنی میخوام
من نمیخوابم، تلویزیون میخوام ببینم
وقتی کودک به سن دو سالگی نزدیک میشود به نظر می رسد هر سوالی که از آنها می پرسید با یک نه مواجه می شوید.
این را بدانید که هیچ کودکی لجباز به دنیا نمی آید. قبل از اینکه اقدامی کنید، تصمیم گیری در مورد اینکه آیا رفتار کودک لجاجت است یا نه، حیاتی است.
لجبازی در کودکان دلایل مختلفی دارد و در بعضی سنین طبیعی میباشد و نشانه ی رشد شخصیت کودک به شمار می رود به هرحال وقتی نافرمانی های کودک زیاد شوند والدین احساس کلافگی می کنند.
ازطرفی کنترل بیش از حد والدین و زیر نظر گرفتن تمام رفتارهای کودک میتواند موجب افزایش لجبازی در کودکان شود.
بعضی مواقع والدین به علت آگاهی نداشتن از شرایط با انجام رفتارهای خشن و امر و نهی های بی خودی به کودکشان باعث تشدید رفتار کودک و ایجاد اختلالات و مشکلات رفتاری آینده می شوند.
درواقع تعامل با یک کودک لجباز یک چالش روزانه برای والدین می باشد بطوری که اگر راهکار های برخورد با لجبازی کودکان را ندانید، هر مسئله ی کوچکی می تواند تبدیل به جنگ شود.
در این مقاله قصد دارم تابیشتر به چگونگی رفتار صحیح والدین با کودک لجباز بپردازم، پس در ادامه با من همراه باشید.
۱. اهمیت تحسین کردن را در کودکان لجباز تقویت کنیم.
اولین قدم در مدیریت لجبازی کودک پیدا کردن نقاط مثبت رفتاری است. (کودک شما بیشتر از آن که به روی رفتار لجبازانه اش تمرکز کنید، نیاز به رشد و تقویت رفتارهای مثبتش دارد.
تحسین کردن و جایزه دادن به رفتار های خوب روی هر گروه سنی جواب میدهد. در کودکان بزرگتر حتی ممکن است با عبارات تشویقی کوچکی مانند (تو عالی کار کردی) یا (تو واقعا همیشه خوب فکر می کنی) انگیزه می گیرند. والدین می توانند از اضافه کردن یک فعالیت دلخواه کودک به برنامه هفتگی به عنوان تشویقی استفاده کنند.
بطور مثال: (چون پسرم امروز تا بهش گفتم اتاق و جمع کن مهمان داریم همه ی اتاقش رو مرتب کرد فردا با هم میریم تو باغچه و یه عالمه باغبانی میکنیم.)
2. ارتباط موثر، کلید مدیریت لجبازی کودکان است.
یک رابطه ی کاملا شیرین بین شما و کودکتان کلید اصلی برطرف کردن لجبازی در کودکان است. اجازه ی صحبت کردن به آن ها و شنیدن حرف های کودک موردی است که ورق را به نفع والدین می چرخاند.
در واقع فرزندتان اگر ببیند که از سمت والدین خود نادیده گرفته می شود و اجازه ی اظهار نظر ندارد سریع بد عنق و لجباز می شود. بچه های لجباز اغلب نسبت به نحوه ی برخورد شما حساس هستند. در اکثر اوقات والدین تصمیم میگیرند که تعدادی دستور را به فرزندان خود دیکته کنند. بدون اینکه واقعا به آن چه می گویند گوش دهند.
در واقع ارتباط یک فرایند دو طرفه است. والدین باید قدم اولیه را بردارند تا کودکان به آنچه شما می گویید گوش دهند.
والدین می توانند با این سوال ها شروع کنند: (عزیزم به چیزی نیاز داری ؟) ( به من میگویی چی اذیتت می کنه ؟).
کودکان وسط دعوا چیزی یاد نمی گیرند. در این مواقع آدرنالین آن ها در حال افزایش است و یادگیری خاموش می شود.
3. تعداد (نه) گفتن والدین، میزان لجبازی کودک را تعیین می کند.
پیرسون نویسنده کتاب معجزه نظم و انضباط می گیرند (اگر برای انجام هر کاری نه باشد کودکتان اولویت هایتان را درک نمیکند.)
بنظرتان این جمله به چه معناست ؟ حالا من میخواهم با یک مکالمه برایتان شرح دهم.
مامان میشه من برم با نی نی طبقه بالائیمون بازی کنم؟
نه الان خوابن.
پس میشه ماشین کنترلیمو از توی کمد بدی؟
نه خراب میشه!
می خوام کارتون ببینم میشه بزنی کانال پویا؟
نه الان کلاس دارم، سر و صدا نکن برو با اسباب بازی هات بازی کن.
در این مکالمه کودک شما متوجه نمی شود که چه چیزی برایتان مهم است. چون فقط از شما نه می شنود در این هنگام او را برای لجبازی بیشتر تحریک می کنید.
در این مواقع بهتر است آن چه برایتان مهم است را بصورت واضح مشخص کنید بر اساس آن محدودیت هایی را تعیین کنید.
مثلا: (قرارمون چی بود عزیزم؟ ظهرا نباید تلفن بزنیم خونه ی کسی یا بریم دم خونشون چون ممکنه خواب باشن.)
4. تسلیم نشدن در برابر لجبازی کودکان
اگر کودک شما قبل از مهمانی با گریه و لجبازی اصرار دارد دوچرخه ی خود را به همراه بیاورد. در برابر خواسته اش تسلیم نشوید.
تسلیم شدن در ذهن او به این معناست که کلید تمامی قفل ها، لجبازی است.
بهتر است در این مواقع ها قوانین خود را مجددا به کودکتان یادآوری کنید بطور مثال: قرارمون این بود که دوچرخه رو فقط می توانیم جاهایی که فضای باز دارند ببریم مگه نه؟)
اگر جزو والدینی هستید که (نه گفتن) و یادآوری قوانین به کودک برایتان سخت است مقاله (نه گفتن به کودکان) را حتما مطالعه کنید.
5. زاویه ی دید خود را عوض کرده، دنیا از نگاه کودکی که لجبازی می کند چطور است؟
برای اینکه یک کودک لجباز را بتوانیم بهتر درک کنیم، باید سعی کنیم از دیدگاه او به موقعیت نگاه کنیم.
والدین باید خودشان را جای کودک بگذارند و سعی کنند متوجه شوند که کودکشان چه شرایطی را تحمل می کند.
هر چقدر بیشتر فرزند خود را بشناسید بهتر می توانید با لجبازی او مقابله کنید. تنها چیزی که کودک نیاز دارد عشق و همدلی است.
6. آموزش مهارت حل مسئله به کودک لجباز
کودک خود را وادار به تفکر کنید. از فرزندتان دلیل یک خواسته را بپرسید. شاید اینکار در دفعات اول پاسخگو نباشد اما به مرور زمان تفکر منطقی کودک شکل می گیرد. با فرزندتان مانند یک بزرگسال رفتار کنید و به او فرصت دهید تا نیازهایش را توضیح دهد.
از کودک خود بپرسید چه کار دیگری می تواند برای رفع نیازش انجام بدهد که آسیبی به خود نرساند یا موجب ناراحتی نشود.
۷. سرپیچی های کودک لجباز را با اجبار و تنبیه تحریک نکنید.
این نکته را بدانید که به زور و اجبار همیشه بر عکس عمل می کند. وقتی که کودکی را برای انجام کاری زور می کنید در واقع تمایل او برای لجبازی و سرپیچی را افزایش می دهید.
محدود نگه داشتن انتخاب ها برای جلوگیری از سردرگمی ها بهترین کاری است که می توان برای کاهش لجبازی انجام داد.
مثال : اگر کودک قرار است خودش اتاقش را تمیز کند. بجای اینکه بگویید (اتاقتو زودی تمیز کن) از او بپرسید که دوست دارد برای تمیز کردن اتاقش از کجا شروع کند؟ ( اسباب بازی هات یا لباسهات؟)
۸. از شیوه ها و روش های خلاقانه برای جلوگیری از بروز لجبازی در کودکان استفاده کنید.
برای اصلاح لجبازی در کودکان بهتر است که وظیفه او را در قالب یک بازی بیان کنید و خودتان نیز به او کمک کنید بطور مثال اگر قرار است برای امتحان درس هایش را مطالعه کند کودک را به یک چالش مسابقه دار دعوت کنید. بدین ترتیب که هر کس تا پایان زمان تعیین شده میزان بیشتری کتابش را بخواند برنده است و می تواند بیشتر سیب زمینی سرخ شده بخورد.
در این مقاله سعی کردم راهکار های عمومی رفتار با کودک لجباز را برایتان معرفی کنم.
دقت کنید که لجبازی کودکان در هر سنی با توجه به سطح رشد ذهنی به موارد مختلفی بر میگردد و همیشه به عنوان یک ویژگی بد از آن یاد نمی شود.
با این حال اگر نشانه های لجبازی و نافرمانی در کودک شما بسیار بسیار شدید است نیاز است با یک مشاور یا روانشناس کودک در این مورد مشورت کنید.