علت کابوس های شبانه(روانشناس مهتاب گل آبادی)

مقدمه

از جمله خواب های بد را میتوان کابوس های شبانه تعریف کرد که این کابوس ها در واقع تصاویر مستقل که به همراه واکنش عاطفی کمی از طرف کسی است که خواب میبیند. این کابوس های شبانه در بیشتر مواقع می تواند منجر به احساس رعب و وحشت و همچنین اضطراب در فرد شوند. 

فردی که دچار کابوس های شبانه میشود در هنگام بیدار شدن دچار واکنش های حسی آزاردهنده از جمله؛ بی خوابی، مشکلات در چرخه خواب( اختلال خواب) و همچنین پریشانی در طول روز از جمله اختلالاتی است که در اثر کابوس های شبانه در فرد ایجاد میشوند. در برخی موارد تب، بیماری یا رژیم غذایی نامناسب میتواند منجر به دیدن کابوس های شبانه شود.  برای توضیحات بیشتر در این مقاله با ما همراه باشید.

تعریف خواب دیدن(روانشناس مهتاب گل آبادی)

خواب دیدن یک امری طبیعی است، میتوان گفت که مردم بیش از دوساعت از شب را خواب میبینند، اما کابوس معمولا در ساعات ثانویه خواب REM یا خواب با حرکات سریع چشم اتفاق می افتد. محققان رویاهای منفی را تکرار تهدید ها می نامند، منظور از تکرار منفی ها این می باشد که غالبا بیشتر افراد تهدید های احتمالی را که در زندگی واقعی با آن ها روبرو میشوند را بصورت کابوس های شبانه روز در ذهن خود تکرار میکنند. به همین دلیل اغلب افراد هنگامیکه از کابوس های شبانه بیدار میشوند تصاویر و محتوای خواب خود را به خوبی بیاد می آورند.

گروهی از محققان بر این باورند که مردم در حین خواب حوادث ناراحت کننده ای که در طول روز برایشان اتفاق افتاده است را در ذهن خود کاوش میکنند. به همین دلیل بیشتر کابوس های شبانه مربوط به استرس می باشد.

شایان ذکر است که اگر کابوس ها زیاد تکرار شوند در عملکرد فرد اختلال ایجاد میکند. باید بدانید که اختلال کابوس های شبانه در بین دختران از پسران بیشتر میباشد و وقوع آن معمولا قبل از ده سالگی میباشد. لازم به ذکر است که بدانید بدن طی خواب، ( خواب REM) بواسطه سیگنال های مغز اتفاق می افتد. به همین دلیل در هنگام خواب بدن حرکت نمیکند و فرد ممکن است رویای خود را حتی از نظر جسمی هم عملی کند. مثلا اگر فرد به هنگام دویدن باشد،ممکن است واقعا شروع به دویدن کند.

علائم کابوس های شبانه(روانشناس مهتاب گل آبادی)

از جمله علائم و نشانه های کابوس های شبانه عبارت است از:

۱- تکرار خواب های طولانی، پریشان کننده و همچنین خواب هایی که آن ها را به خوبی به یاد می آوریم. این جمله خواب ها معمولا در زمینه فرار از تهدید ها برای زنده ماندن، حفظ جسم  و جان و داشتن امنیت هستند. کابوس های  شبانه غالبا در نیمه دوم قسمت خواب اصلی اتفاق می افتد.

۲- هنگامیکه فرد از خواب بیدار پریشان خود بیدار میشود به سرعت هوشیار میشود.

۳- اختلال خواب باعث پریشانی و همچنین زجر قابل توجهی در زمینه های مختلف اجتماعی، کاری و همچنین سایر حوزه های مهم عملکردی می شود.

۴- علائم کابوس به اثرات فیزیولوژیکی یک ماده مثلا داشتن اعتیاد به مواد، یا یک دارو مرتبط نمیباشد.

۵- داشتن همزمان اختلالات روانی و پزشکی و همچنین دیدن کابوس های پریشان کننده در ارتباط با همین اختلالات است.

کابوس های شبانه را چگونه کنترل کنیم(روانشناس مهتاب گل آبادی)

همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد، کابوس های شبانه در بین کودکان و نوجوانان بیشتر و در بین بزرگسالان کمتر اتفاق می افتد. البته باید گفت که نیمی از بزرگسالان هم کابوس های شبانه را در طول زندگی خود تجربه میکنند. که در این بین میتوان گفت که در زنان بیشتر از مردان میباشد.شایان ذکر است که اگر این اختلال ها در دوره های موقتی اتفاق بیفتد، نیازی به درمان ندارند. باید بدانید که کابوس های شبانه میتواند با وقایع آسیب زا و یا نامطلوب، خواب نامنظم، کمبود خواب و …. میباشد.از این بین حدود یک درصد از بزرگسالان که دچار کابوس های مکرر شبانه هستند دچار اختلال خواب میشوند و این افراد ممکن است از نداشتن عملکرد مناسب در محل کار، مدرسه یا در محیط خانه رنج ببرند.

علل کابوس های شبانه(روانشناس مهتاب گل آبادی)

از علت های  کابوس های شبانه عبارتند از:

۱- اضطراب و استرس از عمده دلایل کابوس های شبانه میباشد.

۲- تروما ها ( ضربه های جسمی و روانی) و یا حوادث ناراحت کننده بطور مثال: مرگ یکی از عزیزان.

۳-بهم خوردن نظم خواب، کمبود خواب، بیماری و تب و…

۴- عوارض جانبی یک دارو

۵- داروی خاص و یا قرص خواب.

۶- مصرف الکل  و یا ترک آن.

۷- داشتن اختلال تنفس در هنگام خواب .

۸- خوردن غذا و بلافاصله خوابیدن .

درمان کابوس های شبانه(روانشناس مهتاب گل آبادی)

باید بدانید که اگر دچار استرس مزمن هستید حمایت از طرف دوستان و نزدیکان میتواند به شما کمک کند. همچنین اگر شاهد یک اتفاق تلخ بودین و یا تجربه تلخ داشتین، در چنین شرایطی مشاوره  با یک متخصص روانشناس توصیه میشود. لازم به ذکر است گذاشتن احساسات خود با خانواده، دوستان و همچنین یک درمانگر میتواند به شما در مقابله بهتر با اختلالی که برایتان پیش آمده مقابله کند. در چنین شرایط خاص سلامت جسمی شما نیاز به توجه بیشتری دارد، ما در این شرایط ورزش مناسب و منظم، رعایت بهداشت و همچنین خواب کافی را به شما پیشنهاد میدهیم. یادتان باشد که استفاده از آرامبخش ها، الکل، کافئین و سایر محرک ها را به ویژه در هنگام خوابیدن ترک کنید. لازم به ذکر است که بدانید کابوس های شبانه در بیشتر موارد زودگذر هستند اما در صورتیکه شما بیش از یک هفته چار کابوس شبانه هستید بهتر است حتما با یک متخصص روانشناس تماس بگیرید.

نتیجه گیری(روانشناس مهتاب گل آبادی)

کابوس ها، خواب هایی کاملا واقع گرایانه و آزار دهنده میباشند که باعث میشود فرد را از خواب عمیق بیدار میکنند و همراه با تپش قلب شدید همراه میباشد. موضوعات کابوس های شبانه در افراد مختلف متفاوت میباشد. بعضی از کابوس ها در افراد مشترک میباشد بطور مثال: در بعضی از افراد بزرگسال، سقوط از ارتفاع را در خواب تجربه میکنند و همچنین تجربه یک اتفاق آسیب زا، همچون تصادف و یا حمله سگ میتواند باعث دیدن کابوس های مکرر شود.وحشت های شبانه و کابوس ها هر دو منجر به پریدن از خواب میشود. در صورتیکه این علائم تکرار شود حتما به متخصص روانشناس مراجعه نمایید: تکرار مکرر، اختلال عمده مانند اضطراب یا ترس های مداوم، مشکل در تمرکز و یا حافظه، خواب آلودگی روزانه،مشکلات رفتاری مربوط به خواب مثل ترس از تاریکی و ….در صورت نیاز میتوانید به لینک زیر وارد شده و از متخصین روانشناس ما کمک بگیرید.

سوالات متداول(روانشناس مهتاب گل آبادی)

۱- آیا نباید هیچکس کابوس شبانه ببیند؟

خواب بد و کابوس با هم متفاوت است، خواب بد صرفا کمی شما را در خواب اذیت میکند اما فقط کابوس است که میتواند باعث بیدارشدنتان شود و ممکن است هر کس کابوس شبانه را تجربه کند.

۲- دلایل کابوس شبانه چیست؟

استرس و اضطراب، اتفاقات ناگهانی،اختلال استرس بعد از حادثه،داروها، مصرف الکل و مواد، ترک مواد، خواب اندک،عادات غذایی بد.

۳-  چه موقع نیاز به مراجعه به روانشناس داریم؟

در صورتیکه دیدن کابوس های شبانه خوابتان را مختل کرده. بیشتر از یکبار در هفته کابوس میبینید. خلق و خویتان در اثر کابوس دیدن تغییر کرده و …