تجاوز جنسی و آثار تجاوز(روانشناس مهتاب گل آبادی)

هیچ کس نمیتواند درک کند که مشکلات روانی قربانیان تجاوز جنسی شده تا چه اندازه میتواند زندگیشان را تحت الشعاع قرار دهد. تجاوز جنسی واژه ای میباشد که بار منفی بسیار زیادی دارد. اگر پای درد و دل فردی که قربانی تجاوز جنسی شده بنشینید، او این اتفاق را دردناکترین تجربه زندگی خود میداند بطوریکه هیچوقت قرار نیست آنرا فراموش کند. در ابتدا میخواهیم با واژه تجاوز جنسی آشنا شویم، تجاوز جنسی به معنی تحمیل رابطه جنسی به یک فرد دیگر بدون رضایت او میباشد. تجاوز جنسی اشکال مختلفی دارد، مرد به زن یا زن به مرد، زن به زن یا مرد به مرد. تجاوز جنسی حتما نباید دخول کامل باشد، هر شکل از رابطه جنسی که در آن رضایت نباشد تجاوز جنسی محسوب می شود. گاهی اوقات پیش می آید که فرد توانایی اینکه نارضایتی خود را بیان کند ندارد، ممکن است تهدید شده باشد یا مورد ارعاب قرار گرفته باشد، باج میدهد، کلا در وضعیتی قرار دارد که توانایی تصمیم گیری در این مورد را ندارد، مثلا در حالت مستی است، خواب است یا کلا عقب ماندگی ذهنی دارد. در بعضی از کشورها شاهد تجاوز زوجی هستیم. تجاوز زوجی یعنی یک زوج رابطه جنسی را بر همسرش تحمیل میکند. 

انواع تجاوز جنسی( روانشناس مهتاب گل آبادی)

البته، باید گفت که بر اساس وضعیتی که تجاوز جنسی در آن صورت میگیرد، جنسیت و همچنین ویژگیهای متجاوز و همچنین جنسیت و ویژگی های قربانی طبقه بندی می شوند. تجاوز جنسی انواع گوناگون دارد، تجاوز جنسی توسط آشنا، تجاوز دسته جمعی، تجاوز زوجی، تجاوز به محارم، تجاوز در زندان، سواستفاده از کودکان و… را می توان نام برد. 

نوع دیگری از تجاوز جنسی، تجاوز خاکستری است که مفهوم عجیبی دارد. در اینگونه تجاوز جنسی هر دو طرف در انجام این عمل شک دارند، همچنین میتوان به این نکته اشاره داشت که قربانی نمی تواند به متجاوز جنسی بفهماند که واقعا میلی برای انجام رابطه جنسی ندارد و همچنان قربانی فکر میکند که علارقم مقاومت ظاهری در باطن، قربانی به این کار رضایت دارد. در هر صورت تجاوز جنسی آثار و پیامدهای سنگینی را برای قربانی به دنبال دارد که فردی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته از شرایط بسیار سخت روانی رنج میبرد و احساس تنهایی بسیار می کند و بهتر است نزد یک روانشناس مراجعه کرده و وضعیت روانی خود را شرح داده و از او کمک بگیرد.

آمار و شیوع تجاوز جنسی( روانشناس مهتاب گل آبادی)

در بیشتر افرادی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته اند، تجاوز جنسی خود را گزارش نمی کنند. بنابراین نمی توان آمار واضح از تجاوز جنسی داشته باشیم. نکته قابل ذکر این میباشد که تنها ۲۰٪ تجاوزهای جنسی توسط افراد غریبه رخ میدهد. در بیشتر تجاوزهای جنسی از قبل برنامه ریزی شده هستند و توسط آشنایان مورد اعتماد رخ میدهند. این وضعیت از تجاوز جنسی که از طریق آشنا و فامیل ها رخ میدهد خود مهمترین علتی است که افراد نمی توانند گزارش کنند و اغلب مجبورند برای حفظ آبرو، حفظ زندگی خود و… برای کسی بازگو نکنند.

علل کشیده شدن افراد به تجاوز جنسی(روانشناس مهتاب گلآبادی)

تجاوز جنسی و همچنین خشونت جنسی علت پیچیده ای دارد، از یک سو به علل زیستی می توان اشاره کرد و از سوی دیگر علل رشدی و روانشناختی را میتوان نام برد. در بیشتر موارد فرد متجاوز دچار اختلال جنسی میباشد، که تنها از طریق تجاوز به دیگران است که ارضا میشود. در ادامه این مقاله به علل تجاوز جنسی می پردازیم:

۱- ابتلا به اختلالات شخصیت، که یکی از مهم ترین عوامل اختلالات شخصیت میباشد. که اختلال شخصیت ضد اجتماعی به شدت مستعد این عمل خشونت بار میباشد.

۲- تجربیات دوران کودکی، ممکن است فرد متجاوز خود در کودکی مورد تجاوز جنسی قرار گرفته باشد. تجربه خشونت، ارتباط نامناسب با والدین، خشم شدید نسبت به مادر و همچنین زن های مهم زندگی، رها شدگی و… را شاهد بوده است. 

۳- عدم توانایی کنترل تکانه ای، از عواملی که سبب ساز تجاوز جنسی میشود، عدم کنترل تکانه و همچنین ناتوانی فرد در جلوگیری از تمایلاتش است. یعنی فردی که از کودکی مورد خشونت قرار گرفته و همچنین توانایی کنترل تکانه هم ندارد، این فرد به راحتی خشم هایش را بروز میدهد.

۴- باورهای غیر منطقی، از دلایلی که فرد متجاوز بدون احساس گناه این کار را انجام میدهد این میباشد که قربانی را قربانی زدایی میکند. یعنی فرد متجاوز موقعیت را طوری تفسیر میکند که انگار قربانی مستحق این برخورد بوده است و تجاوز جنسی را در حال اجرای عدالت انجام داده است. و حتی در بیشتر موارد کسانیکه تجاوز جنسی انجام داده اند اعتقاد دارند که قربانی خود مایل به اینکار بوده است.

۵- عدم وجود قانون های بازدارنده در جامعه، در جوامعی که قوانین بازدارنده وجود ندارد و سیستم قضایی و پلیسی در پیگیری و مجازات ضعیف عمل کند، ممکن است فرد به راه خود ادامه داده و قربانیان بیشتری داشته باشد، البته این دلیل آخرین دلیل و ضعیف ترین دلیل میتواند باشد زیرا اکثر قربانیان تجاوز جنسی، هیچگاه راضی به گزارش و اطلاع دادن، در مورد تجاوز جنسی خود نمیشوند و این بار سنگین رو برای حفظ آبرو تا مدتها به تنهایی به دوش میکشند.

آثار تجاوز جنسی بر قربانی( روانشناس مهتاب گل آبادی)

شایان ذکر است که، تجاوز جنسی آسیب های بسیار عمیق و طولانی مدتی را برای فرد باقی میگذارد، که برخی از آنها میتواند تا سالیان سال بافرد همراه باشد. ابتدای تجاوز جنسی ممکن است، تجاوز شکل خشونت  آمیزی داشته باشد و حتی پیامد های جسمانی باقی بگذارد. البته پیامدهای جسمانی کمترین و سبک ترین هزینه ای است که فرد قربانی می دهد. برای کاهش و جلوگیری از چنین آسیب هایی و درمان آن ها لازم است حتما از مشاوره با روانشناس و سکس تراپیست کمک بگیرید.

آثار بسیار بدی از تجاوز جنسی تا سال ها در فرد باقی می ماند. بیشترین و عمده ترین اثر، احساس گناه در قربانی میباشد، فردی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته ممکن است احساس تقصیر و گناه کند و برای تمام عمر و یا مدت خیلی طولانی احساس پشیمانی و سرزنش خود را داشته باشد. از عمده ترین اختلالات، اختلال استرس بعد از سانحه میباشد. این اختلال میتواند تا پایان عمر باقی بماند و فرد مورد تجاوز جنسی در رنج و عذاب قرار بگیرد. در مقالات بعدی در مورد اختلال بعد از سانحه بیشتر و کامل تر توضیح خواهم داد. در بیشتر جامع مردم قربانی را هم مقصر میدانند. بر فرض مثال میگویند لباسش تحریک کننده بود، خودش سر صحبت دوستانه را با متجاوز جنسی باز کرده و یا حتی در بسیاری از موارد وقتیکه فرد قربانی با پای خود سر قرار میرود و در همان قرار مورد تجاوز جنسی قرار میگیرد. در این موارد مردم او را مقصر میدانند. اما در هر شکلی از رابطه جنسی که بدون رضایت فرد قربانی باشد، تجاوز جنسی محسوب میشود.حتی در صورتیکه فرد قربانی با میل خود فرد دیگر را ببوسد بدین معنی نیست که به فرد مقابل اجازه داده است دخول انجام دهد.

آسیب زاتر شدن تجاوز جنسی(روانشناس مهتاب گل آبادی)

در شرایطی میتوان گفت که تجاوز جنسی میتواند آسیب های بیشتری را به قبانی وارد کند که، تجاوز جنسی توسط فرد مورد اعتماد رخ دهد و تنها یکبار هم نباشد. وقتیکه تجاوز جنسی چند بار تکرار شود، فرد بطور جدی تر و شدیدتر آسیب میبیند. و در دراز مدت احساس ناتوانی و عدم کنترل خواهد داشت و اینجاست که آسیب پذیری را در برابر انواع اختلالات شدید و حتی خودکشی بالا برده و اگر قربانی بعد از تجاوز جنسی سکوت کند و مراتب قانونی را پیگیری نکند، میتواند احتمال تکرار تجاوز جنسی و آسیب را بالا ببرد.

سکوت کردن در برابر تجاوز جنسی(روانشناس مهتاب گل آبادی)

سکوت قربانیان در برابر تجاوز جنسی، دشواری و طولانی بودن فرایند پیگیری قانونی، ترس از آبرو، مورد سرزنش قرار گرفتن توسط اطرافیان و همچنین دردناک بودن فرایند و توضیح دادن نحوه ی تجاوز جنسی میباشد. خانمی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته احساس میکند اگر این قضیه را مطرح کند از طرف همسر و خانواده طرد شده، آزادی های خود را از دست میدهد، نگاه همسر، فرزندان به او عوض میشود . درنتیجه یا این مسئله را با کسی در میان نمی گذارد یا به فکر خودکشی می افتد. بهترین راه این میباشد که به یک مرکز مشاوره و یا سکس تراپیست مراجعه نماید و از آنها کمک بگیرد.

نکته پایانی(روانشناس مهتاب گل آبادی) 

تجاوز جنسی و تعرض جنسی، یکی از جرایمی می باشد که نظم عمومی و اخلاق سالم را خدشه دار میکند. قربانیان این جرم به لحاظ روانی سالیان سال گرفتارمیشوند. در هر دوصورت هم قربانیان هم متجاوزان جنسی نیازمند درمان میباشند. در همه موارد پیشگیری بهتر از درمان میباشد. در مورد تجاوز جنسی برای پیشگیری و درمان تجاوز جنسی نیاز است بهداشت روان را در سطح جامعه بالا برده و همچنین سطح خشونت را کم کنیم. همچنین قربانیان نیازمند روان درمانی میباشند. البته بسته به نوع اختلال و همچنین شدت مشکل پیش آمده، درمان نیز متفاوت میباشد. در بعضی موارد قربانیان بنا به نوع تجاوز جنسی و همچنین شدت آن، برای درمان باید از داروهایی هم برای آرامش که نیازمند تجویز پزشک و روانشناس میباشد استفاده کنند. البته تمامی این موارد ذکر شده به کمک حمایت خانواده، تصحیح خطاهای شناختی و  تخلیه هیجانی و سایر تکنیک های درمانی سودمند و کمک کننده خواهند بود. توصیه میکنم برای بهتر شدن روحیه و جلوگیری از اتفاقات ناگوار به یک روانشناس مراجعه نمایید و یا از طریق لینک زیر برای دریافت مشاوره در زمینه مسائل جنسی مراجعه نمایید. 

سوالات متداول(روانشناس مهتاب گل آبادی)

۱- درمان های تخصصی برای تجاوز جنسی چه مواردی میباشد؟

درمان های  تخصصی برای تجاوز جنسی عبارتند از: درمان از طریق مواجهه، درمان از طریق تجدید پردازش حساسیت زدایی و همچنین درمان شناختی که میتوان از روش های مؤثر و همچنین تخصصی در کاهش آسیب های ناشی از تجاوز جنسی  نام برد.

۲- آیا تجاوز جنسی بعد از چند سال قابل پیگیری میباشد؟

 بله، در صورتیکه بتوان اثبات کرد، قابل پیگیری میباشد.

۳- نقش خانواده در قبال کسیکه مورد تجاوز جنسی قرار گرفته چیست؟

حمایت خانواده بسیار مؤثر میباشد، در این گونه اتفاقات (تجاوز جنسی) افراد خانواده باید تحت روانشناس به فردی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته کمک کنند. آنها در خانه به هیچ عنوان نباید در مورد این موضوع با هم صحبت کنند.